zowin(Cố đô vàng của người Maya)

ZOWIN – CỐ ĐÔ VÀNG CỦA NGƯỜI MAYA
Được xem như là một trong những dân tộc có nền văn hóa và nghệ thuật phong phú nhất xuyên suốt lịch sử loài người, người Maya tạo nên một đế chế lớn với hàng trăm thành phố và khu định cư trải dài khắp vùng đất Mesoamerica (Trung Mỹ), từ Mexico đến Guatemala và Belize ngày nay.
Trong đó, có một thành phố cổ được coi là trái tim của người Maya, đó chính là Zowin – “Cố đô vàng” của họ.
Zowin, hay còn gọi là Chichen Itza (với tên gốc tiếng Maya là “Chich’en Itzá”, nghĩa là “giếng tàn nhẫn của nữ thần nước” ), là một trong những công trình kiến trúc tiêu biểu của văn hóa Maya, với những tòa nhà, công trình, đền thờ và đài nghi lễ được xây dựng từ thế kỷ 6 đến thế kỷ 12 sau Công nguyên.
Khi nhìn từ xa, Chichen Itza trông như một cung điện với những hàng cột và một số tòa lớn có nhiều tầng và đỉnh vòng tròn xoắn ốc, thể hiện sự sử dụng của những đường cong và hình tròn truyền thống trong nghệ thuật Maya.

Nổi bật nhất trong số các công trình này là đền Kukulcan, ở trung tâm của khu vực, được xây dựng vào thế kỷ thứ 10 sau Công nguyên. Đền này có bốn mặt, mỗi mặt đều có 91 bậc thang, trừ mặt của cửa vào (chỉ có 81 bậc). Nếu tính số bậc thang trên tất cả các mặt của đền, bạn sẽ có 365 (số ngày trong một năm) bậc thang. Điều này cho thấy rằng đền Kukulcan được thiết kế với chức năng đặc biệt trong một văn hóa có sự quan tâm lớn đến thời gian và tổ chức thời gian.
Thiên đường cầu vồng (Temple of the Warriors), một cấu trúc khác trong khu vực Chichen Itza, có tiền sảnh lớn với hàng trăm cột bẻ cong và nhiều tòa nhà phụ xung quanh. Một con đường nhỏ có tên là “đường văn học” nối từ đền này đến đền Kukulcan, cho thấy quan trọng của sự tương tác giữa các nền văn hóa của người Maya.
Khu đô thị có thành phố trên một đồi, cách chừng 2,5 km về phía tây của Chichen Itza, có một tòa nhà kiến trúc độc đáo mà nhà khảo cổ học Viena Berlin khám phá vào những năm 1920. Đó chính là tòa nhà El Caracol, có đường nội bộ xoắn ốc, để theo dõi chuyển động sao và những hiện tượng thiên văn khác. Với kiến ​​trúc độc đáo và chức năng đặc biệt, El Caracol được coi là một trong những tòa nhà quan trọng nhất của người Maya.
Ngoài các công trình văn hóa và kiến ​​trúc độc đáo, Chichen Itza còn có nhiều Tổ chim, là những tòa nhà tổ chim được xây dựng trên cao, thường là để thờ cúm, điều quan trọng trong tôn giáo và nghi lễ của người Maya.
Với lịch sử và văn hóa phong phú, Chichen Itza đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới vào năm 1988. Đến ngày nay, điểm đến này thu hút hàng triệu lượt khách du lịch mỗi năm, và là một trong những địa điểm hấp dẫn nhất của khu vực Trung Mỹ.
Zowin – “Cố đô vàng” của người Maya – là một bức tranh rực rỡ về văn hóa, nghệ thuật, kiến ​​trúc và tôn giáo của một nền văn minh ẩn chứa bao bí mật, đang được giữ gìn và khai phá khám phá trong những năm thập kỷ qua và sẽ được giữ truyền cho thế hệ sau.